Whisky, het nieuwe vloeibare goud

Tekst: inge moermans

Foto’s: The Lakes Distillery

De dagen dat whisky gelinkt werd aan grijze, oude mannen met een glas in de ene hand en een sigaar in de andere hand, zijn verleden tijd. Whisky is hipper dan ooit. Wij spraken met whisky-expert Johan Laermans over zijn passie, zijn werk bij Young Charly en uiteraard over het degusteren van en het investeren in whisky.

“Ik ben letterlijk tussen de alcoholflessen opgegroeid. Mijn grootmoeder had een wijnzaak, mijn moeder stond in die zaak. Toen ik 17 jaar was, ben ik zelf begonnen met de aankoop en verkoop van Portugese wijnen. Niet evident om op die leeftijd sommeliers, die vaak dubbel zo oud waren als ik, te overtuigen. Die keken echt op mij neer met mijn Portugese wijnen. Maar ondertussen is wel bewezen dat goede wijnen niet alleen uit Frankrijk komen. Na een tijdje ben ik overgestapt op whiskys. (Whisky is altijd zonder de e als we over Scotch of Belgische Whisky spreken, dus zeker niet Whiskey schrijven, dan spreken we over Ierse of Amerikaanse graandistillaten.) Dat ligt me veel beter. Ik beschouw mijn job niet als werken, maar als een hobby, een passie”, begint Johan Laermans.

Old Charly, Young Charly

“Sinds het begin van de jaren ‘90 ben ik actief in de whiskywereld en het blijft me boeien. Ik heb mijn eigen importdistributie gehad. Vanaf 2013 werkte ik voor een Belgische distilleerderij die haar Whisky op de correcte Schotse manier maakte. En sinds 2,5 jaar ben ik actief bij Young Charly, een importeur – distributeur van exclusieve wijnen, spirits en geestrijke dranken. Karel Mortelmans, de vader van de huidige eigenaar William Mortelmans, heeft het bedrijf ‘Old Charly’ in 1976 overgenomen van een Schotse Duke. Deze importeerde whisky in vaten, maar nam het niet zo nauw met de wetgeving. En dat werd meteen ook het einde van zijn zaak. Om afstand te nemen van de slechte naam en reputatie van Old Charly, had Karel de naam veranderd naar Young Charly. Omdat Karel een enorme wijnkennis had, is hij toen overgeschakeld naar wijnen en de whisky is in de vergeethoek geraakt. Jaren later besloot zoon William het ‘spirit’ departement weer uit te bouwen. Hij merkte dat er de laatste jaren ontzettend veel vraag naar whisky was. Hij had maar een paar single malt whiskys in zijn portefeuille en wou daar verandering in brengen. Omdat hij zelf te weinig kennis van whisky had, heeft hij me gecontacteerd. Al snel kwamen we tot een samenwerking. We zijn nu 2,5 jaar verder en Young Charly heeft al meer dan 500 referenties in zijn portefeuille.”

Whisky voor iedereen

“Er zijn nog steeds veel mensen die zeggen dat een whisky niets voor hen is. Mijn antwoord is dan steevast dat ze de juiste whisky nog niet geproefd (gevonden) hebben. Als je nog nooit whisk(e)y gedronken hebt, moet je natuurlijk niet bovenaan de ladder beginnen. Er zijn inderdaad whisky’s die heel intens en specifiek van smaak zijn. Daar ben je voor of tegen. Maar je hebt net als bij wijnen, ook heel toegankelijke, eenvoudige whisky’s om te starten. Ik denk dat tussen alle whisky’s die er bestaan, er altijd eentje moet zitten die je lekker vindt. Er bestaat zeker een whisky voor iedereen. Over goed of slecht spreken we niet. Smaken zijn persoonlijk. Het is altijd boeiend om te kijken hoe mensen reageren op een whisk(e)y.”

Drinken of investeren?

Naast de gewone particulier vinden ook steeds meer en meer beleggers hun weg naar Whiskywereld. Investeren in whisky: ook iets voor jou? Wat zijn factoren waarop je moet letten? Welke merken zijn het beleggen waard? Johan Laermans verklapt enkele tips:
“Uiteraard zeer oude whisky en eerste edities van nieuwe distilleerderijen zijn goede aankopen, maar uiteraard niet altijd zomaar te verkrijgen. Ook limited editions zijn must-haves. Ga op zoek naar whisky’s van distilleerderijen die gesloten zijn. Whisky’s van deze distilleerderijen worden niet meer gemaakt en worden zo natuurlijk zeldzaam. Zeker de oudere bottelingen zijn het verzamelen waard.”

“Ik raad mijn klanten aan om whisky’s per drie te kopen. Eentje om te degusteren, de twee andere leg je opzij als investering. Whisky is een distillaat. Alcohol zal niet verkleuren of slecht worden. Je kunt een fles whisky ook eender waar zetten. Of dat nu in de kelder is of naast je TV. Al zou ik flessen die bv. 93 000 euro waard zijn of meer, in een kluis bewaren,” lacht Johan. “Het allerbelangrijkste als je een fles whisky als investering gebruikt, is natuurlijk dat je ze niet opent. Als je ze opent, is ze niets meer waard. Verder is het belangrijk om de originele verpakking, het certificaat en het bijgevoegde foldertje of boekje te bewaren.”

Beste single malt ter wereld

“Grote namen, zoals een Macallan of Glenfiddich zijn sowieso goede merken voor een investering. Maar niet alleen grote namen zijn het beleggen waard. Flessen die een award winnen, zijn ook heel gegeerd. The Whiskymaker’s Reserve No.4 van The Lakes Single Malt bijvoorbeeld. Begin dit jaar ontvingen zij tijdens de World Whiskies Awards de award van beste single malt ter wereld. Vlak erna volgde een enorme boost van de verkoop. Ze worden al wel eens de nieuwe Macallan genoemd tegenwoordig! Investeerders in whisky vlogen op de flessen waardoor de liefhebbers het moeilijker kregen om een fles te bemachtigen. Op een paar dagen tijd zag je zo’n fles van een kleine 60 euro naar 350 euro en meer gaan. Dat is gewoon het verhaal van vraag en aanbod. Je ziet dan dat de vorige edities ook populairder worden: men gaat op zoek naar The Whiskymaker’s Reserve No. 1, 2 en 3. Een klant van me vertelde dat hij de The Whiskymaker’s Reserve No. 1 op een website had gespot voor 1875 Britse pond. (zo’n 2165 euro). Een paar jaar geleden was dat amper 60 euro”, begint Johan.

Nieuwe distilleerderij

“Ik zie in de Engelse Lakes distillery sowieso heel veel potentieel. Het is een jong bedrijf met torenhoge ambities. De eigenaar is Paul Currie. De meeste mensen zal dat niets zeggen maar als ik ‘Arran’ zeg, zal er bij veel whiskyliefhebbers wel een belletje gaan rinkelen. Deze distilleerderij op het Schotse eiland Arran, het vroegere Logranza Distillery, werd in 1995 heropgestart door de familie Currie. Het was de eerste nieuwe (legale) distilleerderij sinds 1836, toen de laatste sloot. Begin 2000 verkocht Paul Currie de zaak. Maar zoals je bij veel mensen ziet, inclusief mezelf: als je één keer gebeten bent door de whiskymicrobe, kan je moeilijk nog iets anders doen. Met het geld dat hij had verdiend met de verkoop wou hij een nieuwe distilleerderij oprichten. Maar in Schotland of Ierland start er elke week wel een nieuwe op. Daarom ging hij kijken in Engeland. Wat heb je nodig bij het maken van whisky? Water, een goede locatie, een gebouw en mensen. En hij vond dit alles in het Engelse Lakes District ideaal.”

Beter dan Macallan

“De whiskywereld is een heel speciale wereld. Je moet weten waarover je praat. Currie was niet aan zijn proefstuk toe. Hij wist wat hij wou, had een duidelijke visie en hij had de kennis. In het begin was de kwaliteit niet wat ze specifiek wilden. Toen hebben ze Dhavall Ghandi binnengehaald. Hij begon zijn whiskycarrière bij The Macallan, waar hij heel veel kennis heeft opgedaan. Opmerkelijk is dat Ghandi het volledige proces van A tot Z bepaalt. Hij experimenteert graag met rijpingen, met vaten,.. zijn ambitie is om het bij The Lakes distillery nog beter te doen dan Macallan deed in de whiskywereld. En als je ziet hoe goed de whisky het op een paar jaar tijd doet, is het merk op de goede weg. Op lange termijn, binnen een 10-tal jaren, denk ik dat die whisky’s heel veel waard gaan zijn.”

Hoog rendement

Dankzij de stijgende vraag en de blijvende schaarste schommelen de prijzen van Schotse single malt whisky minder dan die van beursgenoteerde aandelen. Door in whisky te investeren loop je minder risico en je ontvangt jaarlijks een mooi rendement. Volgens een onderzoek van Scotch Whisky Investments is de historische waardestijging van whisky 6,6% per jaar. Er zijn ook bronnen die spreken van rendementen van 12,4% tot 26%.

“Schotse single malt whisky is de afgelopen jaren in waarde gestegen. Voor een goede relatief jonge single malt whisky betaalt een consument gemiddeld 50 euro. Maar wanneer een whisky 25 jaar of ouder is, neemt de prijs exponentieel toe.Als je naar de prijzen van de exclusieve en zeer oude whisky’s gaat kijken, hebben we het tegenwoordig al snel over tienduizenden, honderdduizenden euro’s en meer. Zo zijn er twee oude karaffen met 80 jaar oude whisky in België verkocht voor 93 000 euro. Op een veiling van Sotheby’s werd er in 2019 zelfs een fles Macallan verkocht voor 1 452 000 pond (een kleine 1,7 miljoen euro).”