Marthe Van Campenhout
Als ondernemer krijg je misschien wel eens te maken met de media. En of het nu om goed of slecht nieuws gaat: je bent maar beter voorbereid. Door op voorhand een mediatraining te volgen, bijvoorbeeld, of door een specialist in de arm te nemen die jouw mediabelangen behartigt. Zo iemand is Bart De Clerck, voormalig journalist en communicatiespecialist. Voor dit artikel neemt Bart plaats voor onze microfoon. Hij vertelt alles over zijn bedrijf Com-Fort en geeft enkele gouden communicatietips.
Van stroper naar boswachter
Bart startte zijn carrière als journalist en werkte zowel voor de geschreven pers als voor TV. “Ik werd er behoorlijk rijk mee, maar dan vooral aan ervaringen,” lacht Bart. “Als journalist doe je dingen en kom je op plekken die niet voor iedereen vanzelfsprekend zijn. Zo mocht ik bijvoorbeeld Kim Phuc interviewen, de vrouw die als jong meisje wereldberoemd werd door de foto waarop ze wegrent voor de vlammen van napalmbommen.” Na 10 jaar gooit Bart het over een andere boeg. Hij beslist om de kennis en inzichten die hij als journalist opdeed, te gebruiken om bedrijven te helpen. “Ik ging van stroper naar boswachter. Sindsdien help ik bedrijven om in de media te komen. Of om eruit te blijven, al naargelang de situatie.”
Nonkel Twitter
Bart is inmiddels zo’n 13 jaar bezig als communicatiespecialist en mediatrainer. In die tijd veranderde er veel. “De laatste 10 jaar is het belang van social media enorm toegenomen. Zelf ben ik er een grote fan van, op voorwaarde dat er correct en respectvol mee wordt omgegaan. Je oogst wat je zaait.”
Bart is vooral erg enthousiast over Twitter. Logisch, want dat is vandaag de snelste manier om de pers te bereiken. Hij kreeg van zijn familie intussen de bijnaam ‘nonkel Twitter’. “Een tweet kun je beschouwen als een micro-persbericht waarmee je nieuws snel de wereld kan laten indruppelen. Het is een krachtig medium dat sterk in je voordeel kan werken als je er slim en constructief mee omgaat.”
Een beeld zegt meer dan 1000 woorden
Ook LinkedIn is een belangrijk kanaal voor ondernemers. “Het is de perfecte manier om jezelf op de radar te zetten en te netwerken,” legt Bart uit. “Belangrijk is dat je op social media-kanalen niet alleen passief aanwezig bent en anderen volgt, maar ook zelf actief naar buiten komt. Dat kan door consequent te posten, te bloggen of te tweeten. En het is niet enkel de tekst die telt. Ik geef mijn klanten altijd de tip om te investeren in kwaliteitsvolle foto’s. Een beeld zegt meer dan 1.000 woorden. Zelf laat ik elke 6 maanden nieuwe, professionele portretfoto’s maken. Ik beschouw het als een investering in mijn reputatie.”
Altijd stand-by
Met Com-Fort begeleidt Bart heel wat diverse klanten, zowel Kmo’s als grote bedrijven. “Ik verzorg hun mediarelaties, en dit zowel in goede als in slechte tijden,” aldus Bart. “Beide zijn enorm boeiend, maar bij crisiscommunicatie is er toch altijd wel die extra kick. Vaak moet het snel gaan en staat er veel op het spel. Ik ben dus altijd stand-by voor mijn klanten. Ik ben ervan overtuigd dat je via de juiste communicatie heel wat schade kan beperken. De publieke opinie aanvaardt dat dingen kunnen mislopen of dat er fouten worden gemaakt. Wat niet geaccepteerd wordt, is slechte of stuntelige communicatie. Ook liegen of de waarheid verdraaien is not done: het komt uiteindelijk altijd uit.”
Luidop oefenen
Kun je je als bedrijf voorbereiden op een crisis? Of op een andere plotse vorm van media-aandacht? “Jazeker. Ik heb heel wat klanten die preventief een mediatraining volgen, precies om voorbereid te zijn op het moment dat de pers aan hun deur staat. Soms komt een van hun concurrenten in het nieuws, en vormt dat voor hen de aanleiding om de stap te zetten. Zeker bij crisiscommunicatie is een goede voorbereiding cruciaal. Denk op voorhand heel goed na over wat je wil zeggen, maar ook over wat je niet wil zeggen. Blijf altijd dicht bij je kernboodschap en zorg ervoor dat je die in je antwoord verwerkt, ongeacht de vraag. Ik moedig iedereen ook aan om luidop te oefenen: met mij als trainer, of met een collega. Je krijgt maar een kans om een goede indruk te maken, dus die moet je met beide handen grijpen.”
One message, one voice
Nog tips om goed voorbereid te zijn op contacten met de pers? “Ik adviseer bedrijven om vooraf een vaste woordvoerder te benoemen. Dat hoeft niet noodzakelijk de CEO te zijn. Kies vooral iemand die vlot praat, het dossier volledig beheerst en zich op zijn of haar gemak voelt met een camera in de buurt. Het is verstandig om een of meerdere back-ups te voorzien, want iedereen heeft wel eens vakantie, en een crisis houdt daar geen rekening mee. Los daarvan is mijn gouden tip: one message, one voice. Idealiter heb je dus een vaste persoon die de boodschap brengt via de verschillende kanalen, en dit zo consequent mogelijk.”
Geen zin in coronaverhalen
Dit lijkt de logica zelve, en toch wordt er vaak tegen gezondigd. Een pijnlijk voorbeeld is de communicatie tijdens de coronacrisis. “Hierover kunnen boeken geschreven worden, en ik hoop oprecht dat dat ook zal gebeuren. Of dat er op zijn minst belangrijke lessen getrokken zullen worden. Het feit dat er te veel woordvoerders waren, die elkaar bovendien regelmatig tegenspraken, is er alvast een. Ook de media spelen wat mij betreft niet altijd de juiste rol. Zelf heb ik intussen de gewoonte om mij uitsluitend te concentreren op de feiten over Covid-19. Wat is de situatie, aan welke maatregelen moet ik mij houden en wat kan ik op korte termijn verwachten? Al de rest beschouw ik als randinformatie en daar heb ik geen boodschap aan. Deze ochtend tweette ik toevallig nog dat ik de eerste zeven bladzijden van de krant heb overgeslagen, wegens geen zin in coronaverhalen.”
Handgeschreven brieven
De coronacrisis heeft geen enkele ondernemer onberoerd gelaten. Ook bij Bart veranderde er behoorlijk wat na 13 maart 2020. “Ik organiseer regelmatig netwerkevenementen in de kelder van het historische pand waar mijn kantoor gevestigd is. Die moest ik uiteraard allemaal annuleren. Zoals bij veel mensen kwam er tijd vrij in mijn agenda. Ik ben toen spontaan brieven beginnen te schrijven, gewoon, met de hand, op mijn gepersonaliseerd briefpapier. Er zat niet echt een plan of strategie achter, het was gewoon iets waar ik zin in had. Ik begon te schrijven naar klanten, maar bijvoorbeeld ook naar iemand die een leuke podcast had gemaakt. Wanneer ik er behoefte aan heb, kruip ik in mijn pen. Bij het postkantoor hier om de hoek kennen ze mij intussen al goed (lacht). Ik had nooit verwacht dat dit zoveel positieve reacties teweeg zou brengen. En dat is meteen mijn laatste tip: wat je ook doet, op social media of daarbuiten: doe het nooit met de bedoeling om iets terug te krijgen. Doe het gewoon omdat je er zin in hebt en omdat het past bij wie je bent. Grote kans dat je er vroeg of laat voor beloond wordt, maar verwacht het niet, dan is de verrassing des te groter.”
Com-fort BV
Sterk in communicatie Eiermarkt 13-17 2000 Antwerpen bart@comfort.eu +32 477 67 36 57